روسیه با ۱۷٫۰۷۵٫۴۰۰ کیلومتر وسعت، پهناورترین کشور جهان است. فاصله روسیه در شرق با آلاسکا که در قاره آمریکا واقع شده، به اندازه تنگه برینگ است که تنها ۵۶ کیلومتر عرض دارد؛ و سراسر شمال قاره آسیا را در بر می گیرد و تا سواحل دریای بالتیک و خلیج فلاند در اروپا پیش می رود.
روسیه، تاریخی پر فراز و نشیب داشته است؛ در چند صد سال اخیر و در زمان حکومت تزارها، به مرور با تصرف بخش هایی از کشورهای مختلف، بر قلمرو کشورروسیه افزوده شده است. به طور مثال، طی قرارداد گلستان، ترکمانچای و آخال، بخش های وسیعی از سرزمین های شمال ایران در زمان قاجار، در اختیار روسیه قرار گرفت. از سوی دیگر، روسیه همواره مورد توجه امپراتوران و جنگاوران تاریخ بوده است. ناپلئون بناپارت، امپراتور فرانسه، در سال ۱۸۱۲ تا فتح مسکو پیش رفت، ولی در آنجا با شهری ویران و سوخته مواجه شد؛ لشگریانش در راه چند هزار کیلومتری بازگشت به فرانسه، با مشکلات بزرگی مواجه شدند و امپراتوری او به شدت تضعیف شد.
هیتلر٬ رهبر آلمان نازی، علیرغم پیمان با استالین طی جنگ جهانی دوم، به روسیه حمله کرد و تا دروازه های مسکو پیش رفت، ولی استقامت ارتش روسیه و سرمای سخت کشور روسیه، مانع پیشروی بیشتر آنها شد؛ شکست آلمان نازی در جبهه روسیه، شاید مهم ترین عامل شکست آلمان در جنگ جهانی دوم بود. طی جنگ جهانی دوم، روسیه که اکنون اتحاد جماهیر شوروی نام داشت، باز هم بر وسعت خود افزود و سرزمین های دیگری را به صور رسمی به خود ملحق کرد و کشورهای اروپایی شرقی را مطیع خود ساخت.
در سال ۱۹۱۷، حکومت تزارها به دست کمونیست ها به رهبری لنین، خاتمه یافت و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی شکل گرفت. با توجه به این که شوروی از فاتحان اصلی جنگ جهانی دوم بود، قدرت زیادی بدست آورد و با همکاری برخی کشورها، بلوک شرق را در مقابل بلوک غرب که نظام سرمایه داری داشت، به وجود آورد. رقابت این دو بلوک تا سال ۱۹۹۰ ادامه داشت. در این سال بود که نظام کمونیستی که دیگر قدرت سابق را نداشت، فرو پاشید و از فرو پاشی آن، اتحاد جماهیر شوروی و ۱۳ کشور کوچک و بزرگ حاصل شد که سه کشور ترکمنستان، آذربایجان، و ارمنستان، از همسایگان شمالی ایران هستند. کشور روسیه، بزرگترین و مهم ترین کشور باقیمانده از این فرو پاشی است و طبق توافقات، جانشین شوروی در سازمان های مختلف بین المللی از جمله سازمان ملل با حق وتو در شورای امنیت، شد. طی بیست و یک سال اخیر که روسیه شکل گرفته، نظام انتخاباتی چند حزبی مشابه کشورهای غربی، در آن ایجاد شده است. در کشوری که در نظام کمونسیتی افراد مالکیت شخصی نداشتند و همه اموال متعلق به حکومت بود، اکنون مسکو بعد از نیویورک ولندن، سومین شهر میلیارد نشین جهان است و بسیاری از میلیاردرهای کشور روسیه افراد سر شناسی در جهان هستند.
همان طور که ذکر شد روسیه طی چند قرن اخیر از کشورهای قدرتمند و ثروتمند جهان بوده است؛ بنابراین بناهای باشکوه زیادی در روسیه ساخته شده است، همچنین آثار هنری زیادی در آن خلق و آثار بسیاری از اقصی نقاط جهان به کشور روسیه منتقل شده است. به طوری که موزه ها و گالری های و کتابخانه های روسیه از غنی ترین از نوع خود در جهان هستند که از آن جمله می توان به موزه آرمیتاژ در در سن پترزبورگ را نام برد.
درکشور بسیار پهناور روسیه معادن و منابع طبیعی مختلفی وجود دارد؛ به طوری که حدود یک سوم جنگل های جهان در روسیه قرار دارد و این کشور بزرگترین کننده و صادر کننده بسیاری از اقلام ومواد مانند: گاز و نفت است. روسیه دانشمندان و هنرمندان زیادی را از جمله دمیتری مندلیف را به جهان معرفی کرده است ولیکن ذکر نام تمامی آنها در این قسمت میسر نیست، لیکن ذکر یک نکته ضروری است: قدرت و ثروت یک کشور ابر قدرت با تولید علم،فرهنگ و هنر، حلقه مستحکمی را ایجاد می کند و این حلقه سال ها در روسیه وجود داشته است. اکنون روسیه مرحله نوینی را در سیاست، اقتصاد طی می نماید و به سرعت در حال تبدیل شدن به یک کشور مدرن است.
ارتباط ایران و روسیهدر طی تاریخ با فراز و نشیب های زیادی همراه بوده است و امید آن می رود روابط دو کشور ایران و روسیه به نحوه مطلوب تنظیم شده و ادامه یابد و مردم دو کشور از آن بهرمند شوند.